Hooggevoelige kinderen en slapen

Uit onderzoek van Esther Bergsma komt naar voren dat bij 70% van de hooggevoelige kinderen het slapen niet goed gaat. Bij de meeste kinderen betreft het inslapen. Een iets kleiner percentage is vroeg wakker en een nog iets kleiner percentage heeft moeite met doorslapen.

Eigen ervaring
Ik herinner me nog goed de avond voor een schoolreisje. Opgewonden omdat we de volgende dag iets leuks gingen doen. Malende gedachten omdat ik niet goed wist hoe de dag eruit zag en ik daar dus zelf een voorstelling van ging maken. Een beetje spannend vond ik het zeker ook wel. Naast wie mocht ik in de bus gaan zitten? Zou ik alles wel kunnen vinden? En wat als ik naar het toilet moest in het park? Misschien zou ik wel verdwalen en wat als de bus al naar huis zou rijden zonder mij erin???
Al deze gedachten en vragen hielden mij bezig waardoor het inslapen niet lukte.

Maar zo ook andersom. Na een dag waarin ik veel indrukken heb opgedaan duurt het lang voordat ik in slaap kan komen. Alle dingen die ik gezien heb komen nog een keertje voorbij. Nou eerlijk gezegd niet 1 keer maar soms zelfs wel 10 keer. De dingen nog een keer beleven, overdenken en zo proberen er een plekje aan te geven. Wij zijn 10 dagen op vakantie geweest naar IJsland. Een indrukwekkend land waar we veel natuurverschijnselen hebben gezien. Machtig mooi, om het zo maar eens te zeggen. Elke dag veel rond gereden en bezienswaardigheden bezocht. Thuis gekomen van vakantie ben ik zeker nog wel 4 weken bezig geweest om alles te verwerken. De meeste mensen zeggen altijd zo uitgerust terug te komen van vakantie. Nou dat was voor mij na IJsland wel anders. We waren maar een korte tijd in IJsland, dus geen tijd genomen om tussendoor rust te pakken voor mezelf. Want dan konden we niet zoveel gezien krijgen. Terug gekomen van vakantie nog verschillende weken laag in energie gezeten, totdat ik alle indrukken had verwerkt.

Hoe zit het dan met doorslapen?
Ongeveer een kwart van de onderzochte hooggevoelige kinderen door Esther Bergsma heeft moeite met doorslapen. Vaak heeft dit te maken met angst in het donker of het moeilijk vinden om alleen te zijn. Vaker hebben ze nachtmerries en intense dromen. Ook dit kan een uiting zijn van het verwerken van gebeurtenissen van de dag.
Zelf schrik ik ’s nachts ook wel ineens wakker en op dat moment heb ik een beeld voor ogen. Meestal is het beeld gerelateerd aan iets wat ik overdag heb meegemaakt. Niet precies hetzelfde beeld. Soms komen er zelfs totaal andere personen in voor. Achteraf kan ik wel herleiden waarom deze personen daar nu bij naar voren kwamen. Dit heeft te maken met een andere ervaring en het door associëren van mij.
Ervaringen in mijn praktijk leert mij dat er ook kinderen zijn die moeilijk doorslapen doordat zij vaker geesten zien. Ze komen met vragen hierover bij mij. Ooit heb ik geleerd dat kinderen tot 7 jaar open staan voor het zien van geesten. Na het 7^e levensjaar sluiten de meeste kinderen zich hiervoor af.
Het vaker zien van geesten komt ook naar voren in het onderzoek van Esther Bergsma.

Op vreemde plaatsen
Het slapen op vakantie, het logeren bij opa en oma, op kamp gaan met de voetbalclub……
Ook dit kan voor hooggevoelige kinderen lastig zijn. Vaak heeft dit te maken met de andere ruimte, ander beddengoed dan gewend, andere geluiden enz. Wel 10 keer per nacht wakker worden en ervaren dat het bed anders ligt. Maar weer een keertje omdraaien en weer voor een kort moment in slaap vallen.
Tijdens het proberen te slapen op vreemde plaatsen zijn deze kinderen aan het nagaan of het wel veilig en vertrouwd is. Pas na enkele nachten is dit gevoel gerustgesteld en gaat het slapen weer veel beter.

Het vroeg wakker zijn
Een kwart van de hooggevoelige kinderen tot 9 jaar worden ’s morgens erg vroeg wakker. Dit kan komen door een overactief brein dat direct begint te denken als het wakker is. Het denkproces zet ook de aanmaak van adrenaline in werking, waardoor ze moeilijk weer in slaap vallen.
Voor mij ook herkenbaar. Vooral wanneer ik vroeg in de ochtend wakker word en begin te denken aan wat ik die dag nog allemaal wil gaan doen. Ik kan dan niet meer tot rust komen om weer in te slapen. Voor mij persoonlijk helpt op dat moment twee dingen. Of ik ga even uit bed en schrijf de dingen op die ik die dag ga doen. Even letterlijk op papier zetten, waardoor het uit mijn hoofd is. Of ik ga even een boek lezen, waardoor mijn gedachten op een ander spoor gezet worden. Dan wil het na zo’n 20 minuutjes meestal wel lukken om nog even in te slapen. Maar voor jou of jouw kind kan er iets anders zijn wat helpt. Ga dat zelf ontdekken.

Tips voor ouders:
* Zorg voor een vast bedritueel. Hierdoor weet je kind wat te verwachten. Dat betekent minder nieuwe prikkels zo vlak voor het slapen gaan. Prikkels die je kind nog moet verwerken. Door een vast bedritueel komt je kind eerder tot rust. Blijf consequent in je bedritueel.
* Neem op een vast moment van de dag samen met je kind de zorgen van de dag door. Liefst minstens een uur voor het slapen gaan. Praten over je zorgen laat je de dingen verwerken en al een plekje geven. Of laat de zorgen opschrijven of tekenen. Zodat het echt letterlijk uit het hoofd op papier komt.
* Maak tijd voor ontspanningsoefeningen voor het slapen gaan. Dit kan bijvoorbeeld door een massage te geven. Doe samen een rustgevende ademhalingsoefening. Laat je kind naar rustgevende muziek luisteren. Vraag aan je kind wat hij / zij wil doen om rustig in slaap te kunnen vallen. Vaak hebben ze zelf de beste oplossingen. Jij kunt als ouder wel inschatten of jouw kind van die activiteit echt rustig wordt of niet. En dan nog…. Laat je kind het zelf ervaren en praat hierover de volgende dag.
* Ben je er als ouder bewust van dat hoe jij je voelt, jouw kind dat ook voelt. Dus wanneer jij druk en gejaagd je kind naar bed brengt omdat jezelf op tijd op de vergadering wilt zijn ……. Natuurlijk kun je dit niet altijd voorkomen, maar jezelf er bewust van zijn helpt ook veel.

Wil je graag vaker een blog van mij lezen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief. Dan weet je meteen wanneer er weer een nieuw blog van mij op mijn website staat.