Over hooggevoeligheid

Zoals sommige mensen intelligenter zijn dan anderen, zo zijn sommigen gevoeliger dan anderen. Iemand die zeer gevoelig is noemen we ‘Hooggevoelig’ of ook wel een HSP, ‘Highly Sensitive Person’.

Hooggevoelige mensen zijn meer dan gemiddeld gevoelig voor indrukken en prikkels en merken meer signalen en details op. Alle indrukken worden uitgebreider en intensiever verwerkt dan bij de gemiddelde mens. Wat anderen normaal vinden zoals mensenmassa’s of harde muziek, kan voor hooggevoelige mensen snel te veel zijn. Zij raken dan overprikkeld door een te groot aantal (sterke) prikkels.
Hooggevoeligheid is een eigenschap van het zenuwstelsel in combinatie met de hersenen. Ongeveer 20% van de bevolking is hooggevoelig. Het is een erfelijke eigenschap, die evenveel voorkomt onder mannen als vrouwen. Dit blijkt uit onderzoek van Elaine Aron, Amerikaans psychotherapeute en universitair docente. Zij is de grondlegster van het begrip HSP.

Kenmerken van hooggevoelige mensen

Zoals elke eigenschap gaat hooggevoeligheid gepaard met zowel positieve kanten als valkuilen. Kenmerken van hooggevoelige mensen zijn onder meer:

• Nemen gedetailleerder, subtieler en intenser waar.
• Zijn erg gevoelig voor prikkels van buitenaf; vaak voelen hooggevoelige mensen zich hierdoor niet op hun gemak.
• Hebben meer moeite en meer tijd nodig om indrukken te verwerken.
• Hebben een diep en rijk innerlijk leven; dromen, fantaseren en overwegen veel.
• Voelen stemmingen en sferen goed aan.
• Worden meer dan gemiddeld geroerd door natuur, kunst en muziek.
• Eigen emoties en emoties van anderen worden intenser ervaren.
• Hebben moeite met planning en het verkrijgen van structuur.
• Kunnen verlegen overkomen maar zijn dat veelal niet.
• Zijn vaak plichtsgetrouw en perfectionistisch.
• Functioneren minder goed als ze geobserveerd of geëvalueerd worden.
• Zijn vaak zorgzaam en anticiperend op behoeften van anderen; moeite om grenzen aan te geven.
• Hebben relatief meer en sneller last van stress, spanning en fysieke klachten zoals hoofdpijn, allergieën, maag/darmklachten, chronische vermoeidheid etc.
• Lopen groter risico op stemmingswisselingen, depressiviteit, angsten en verslavingen.

Er zijn globaal genomen twee soorten HSP’s

De grootste groep, zo’n 70%, is van nature rustig en meer introvert. Zij voelen zich prettig bij een redelijk gelijkmatig leven met weinig risico’s. Het andere deel, ongeveer 30% van de HSP’s, heeft juist behoefte aan nieuwe ervaringen en spanning en is meer extravert. Zij worden ook wel HSS genoemd, ‘High Sensation Seekers’. Zij zijn enerzijds snel verveeld en op zoek naar uitdaging, maar raken anderzijds snel overbelast. Zij leven als het ware met één voet op de rem en één voet op het gaspedaal.

Maak van je hooggevoeligheid een kwaliteit

Hooggevoeligheid kan sterk van invloed zijn op werk, het persoonlijk leven en relaties. Het is een eigenschap die in onze hectische westerse maatschappij, waar de nadruk ligt op verstand en ratio, niet erg wordt gewaardeerd. Veel hooggevoelige mensen ervaren in eerste instantie dan ook last van hun eigenschap en vragen zich af wat er mis is met hen. Zij hebben de neiging zichzelf te willen veranderen en hun eigenschap te onderdrukken of negeren.
Door het bewustzijn en accepteren van je hooggevoeligheid kan het van een valkuil en last veranderen in een kwaliteit en gave. Hiertoe is het onder andere belangrijk om goed te leren aarden, grenzen te stellen, de innerlijke kracht te versterken en een juiste balans te vinden tussen activiteit en rust. Ik ben opgeleid tot hooggevoeligheidsdeskundige en kan hierbij helpen.