Vermoeidheid in de klas

Hoe voorkom je (over)vermoeidheid bij hooggevoelige kinderen?

Geregeld hoor ik van ouders dat hun kind zo moe is als ze uit school komen. Dit kan soms zo ver oplopen dat naar school gaan steeds minder leuk wordt. ‘Ik heb buikpijn’, wellicht vaker gehoord?? Wat komt er op hooggevoelige kinderen af als zij naar school gaan? Hoe komt het dat zij er zo’n last van hebben en vooral wat kun je er aan doen? In dit blog krijg je praktische tips en tools waar je mee aan de slag kunt. Herkennen, erkennen en praktisch benaderen is de sleutel.

Vermoeidheid bij kinderen
Bij binnenkomst de leerkracht een hand moeten geven, veel kinderen, regels die elk jaar bij een nieuwe leerkracht net weer een beetje anders zijn, veel geluiden; dit zijn slechts enkele voorbeelden waar kinderen op de basisschool mee te maken hebben. Zeker in de kleuterklas is erg veel nieuw, maar ook bij elke jaarovergang. Nieuwe prikkels, veel prikkels, dan is vermoeidheid best logisch. Vaak zie je dat een schooldag lang is voor (jonge) kinderen. En al helemaal wanneer school een continue rooster heeft. Met name de wat gevoeligere kinderen hebben halverwege de dag bijvoorbeeld waterige ogen, rode oren of rode wangen van vermoeidheid. Als ze de dag wel goed volhouden, zie je ze thuis vaak helemaal inzakken, moe zijn en niks willen. Of ze kunnen soms ook, schijnbaar om niets, ontploffen.

Wat is hooggevoeligheid?
Hooggevoeligheid is een persoonseigenschap die bij ongeveer 20 tot 25% van de mensen voorkomt. Deze eigenschap zorgt ervoor dat je meer prikkels binnenkrijgt door een gevoeliger centraal zenuwstelsel én ze dieper verwerkt. Dit zorgt ervoor dat hooggevoelige mensen vaak meer details zien, meer waarnemen en veel aanvoelen, zoals sfeer, stemming en emoties. Hooggevoeligheid is wat mij betreft een kracht en een kwaliteit, maar kan een uitdaging zijn als het niet (h)erkend wordt.

Vermoeide kinderen en hooggevoeligheid
Kinderen die hooggevoelig zijn krijgen veel meer prikkels te verwerken dan kinderen die niet hooggevoelig zijn. Het begint al bij het opstaan, het ontbijt, op weg naar school met alles wat ze waarnemen (kriebelende trui, boterham niet lekker vinden, bloemen, auto’s, vogels). Aangekomen op school is het dan fijn om even te ‘landen’, rustig je jas op te hangen en een plekje te zoeken. Vaak gaat het echter minder rustig, is het druk bij de kapstok en wil de leerkracht graag een begroeting, wordt er veel gerend en gepraat. Kortom, de dag moet nog beginnen, maar het hooggevoelige kind heeft al behoorlijk wat prikkels te verwerken gekregen. Het kind hoort, ziet en voelt meer, dus zit gewoon eerder ‘vol’. De gevoeligheid neemt niet af. Gelukkig maar, want het is een talent dat dit kind ook uniek maakt. Als het echter nog niet herkend en erkend wordt, kan het wel lastig zijn. Zeker als het kind vooral erg moe en uitgeput is.
Als het kind zich gehoord voelt, kan het zelf vaak goed aangeven wat zou helpen. Komen de rode oren? Voelt hij zich moe? Dat kan een signaal zijn om even naar buiten te gaan, alleen te zijn, even iets naar een andere juf of meester brengen of oordoppen te gebruiken. Er is vaak niet veel (tijd) nodig, maar vooral óp tijd iets nodig.

Tips:
– Bereid het kind voor door de schooldag samen door te nemen.
– Benoem bij de leerkracht wat het kind zou helpen.
– Na school thuis een eigen plekje/rust plekje om eerst even te ontladen. Pas daarna als gezin bijvoorbeeld samen iets drinken en vragen hoe de dag geweest is.
– Spreek met de leerkracht een signaal af dat het kind (onopvallend) kan geven als het te veel wordt.
– Even bewegen. Bijvoorbeeld even iets naar de conciërge/andere leerkracht laten brengen.
– Gebruik de knuffel Otto de Octopus (een methode) die ook veel voelt en kan helpen met vragen en tips.
– Koptelefoon opzetten of tennisballen onder de stoelpoten verminderen het geluid.
– Maak samen een krachtsymbool (bijv. steen) dat helpt om aandacht te focussen op zichzelf.
– Stille ruimte waar het kind zich een paar minuten (is al genoeg) kan terugtrekken, bijvoorbeeld een (tafel)tent of een paar kussens met een klamboe.
– Oefeningen (bijvoorbeeld ‘stevig staan’) uit het Buitengewoon Mezelf Spel.